Szczepienie przeciwko odrze wykonywane jest w formie szczepionki skojarzonej – MMR. Jest to żywa, atenuowana szczepionka „trzy w jednym” – przeciwko odrze, różyczce i śwince. Według aktualnego polskiego programu szczepień ochronnych[1] schemat szczepienia MMR jest następujący:
- I dawka: 13 – 14 miesiąca życia;
- II dawka (tzw. dawka przypominająca): 10 rok życia.
Dzisiaj przedstawię informacje na temat odry i szczepienia przeciwko tej chorobie. Podstawą mojego artykułu jest wiedza zaczerpnięta z książki rosyjskiego lekarza, dr. Aleksandra Kotoka pt. Szczepienia w pytaniach i odpowiedziach dla myślących rodziców, uzupełniona informacjami z innych źródeł.[2]
ODRA
Co to za choroba:
Odra jest chorobą wirusową pojawiającą się głównie w wieku dziecięcym, stanowiącą zagrożenie jedynie dla dzieci osłabionych, żyjących w warunkach ubóstwa, niedożywienia itp. W czasach, gdy jeszcze nie szczepiono przeciwko odrze, odra występowała powszechnie u dzieci i była zwykłą chorobą, która mijała i nie wzbudzała niepokoju u rodziców (pisze o tym dr Kotok, wiem o tym również z relacji mojej Mamy). Wirus wywołuje objawy w układzie oddechowym oraz objawy skórne.
Objawy:
- pierwsze objawy: wysoka temperatura, kaszel, katar;
- wraz z rozprzestrzenianiem się wirusa po całym organizmie: wysypka na twarzy i szyi, przechodząca w rejony tułowia i kończyn; W początkowej fazie choroby wysypka ma charakter gruboplamisty. Wykwity skórne są różowe, zlewające się, zlokalizowane na twarzy i czole, które z czasem obejmują całą powierzchnię ciała. Po kilku dniach wysypka zmienia kolor na ceglasty i łuszczy się;[3] wysypka ustępuje po kilku dniach.
Sposób zarażenia się:
Wirus odry przenoszony jest drogą kropelkową.
Leczenie:
- wg dr. Kotoka, nie należy obniżać temperatury, ani podawać antybiotyku (stosowanego w celu zapobiegnięcia powikłaniom bakteryjnym), ponieważ zakłóca to pracę układu immunologicznego;
- odpoczynek w łóżku;
- wietrzenie pomieszczenia, w którym przebywa chore dziecko;
- obfite pojenie;
- dieta: wg dr. Kotoka – głodówka lub lekkostrawne posiłki z wykluczeniem mięsa i nabiału; ja zaleciłabym zdanie się na instynkt dziecka, jego zachcianki, co prawdopodobnie sprowadziłoby się do zaleceń dr. Kotoka;
- leczenie homeopatyczne (dr Kotok);
- podawanie witamin A i C (dr Kotok, dr. Klenner[4]).
Nabycie odporności po chorobie:
Przebycie choroby daje odporność na całe życie. Przebycie choroby w dzieciństwie jest stosunkowo łagodne, w odróżnieniu od przechorowania odry w wieku dorosłym. Szansa na właściwe, w pełni uodparniające przechorowanie odry w dzieciństwie zmniejszona jest przez szczepienia aplikowane w tym wieku. Istnieją badania dowodzące, że przechorowanie odry sprzyja rozwojowi i wzmocnieniu układu immunologicznego dziecka. Zauważono, że u dzieci, które przechorowały odrę, skłonności do astmy, kataru siennego i egzemy były dwa razy mniejsze niż u ich rówieśników, których ta choroba ominęła. U dorosłych, którzy chorowali w dzieciństwie na odrę podatność na schorzenia onkologiczne jest najniższa. Udowodniono, że podczas odry u dzieci chorych na AIDS wirus HIV wolniej się namnaża.
Odporność po szczepieniu:
Większość osób chorujących na odrę w czasie epidemii była wcześniej zaszczepiona przeciwko tej chorobie. Szczepienia dają co najwyżej krótkoterminową odporność na odrę (kosztem odporności ogólnej). Narażają osoby dorosłe szczepione w dzieciństwie na zachorowanie na odrę z ostrzejszym przebiegiem choroby z poważnymi powikłaniami (np. odra w wieku dorosłym stanowi jeden z czynników ryzyka stwardnienia rozsianego); choroba zostaje jedynie przesunięta w czasie (w naturalnych warunkach na odrę zapadają przede wszystkim dzieci powyżej pierwszego roku życia).
Ponadto szczepienie MMR prowadzi do osłabienia układu immunologicznego i może wywoływać choroby z autoimmunoagresji. W Finlandii, która szczyci się likwidacją odry, świnki i różyczki poprzez szczepienia, nastąpił największy jak dotąd wzrost zachorowalności na autyzm, chorobę Crohna, cukrzycę insulinozależną, astmę, choroby tkanki łącznej i inne przewlekłe choroby. Liczba przypadków tych chorób wciąż rośnie.
Powikłania po chorobie:
Powikłania w przebiegu odry występują rzadko i dotyczą w szczególności osób z niedoborami odporności. Do najczęstszych powikłań należą zapalenia płuc będące wynikiem nadkażeń bakteryjnych oraz zapalenie mózgu (1 na 1 000 przypadków zachorowań), a także zapalenie mięśnia sercowego i ucha środkowego. Najcięższym a jednocześnie najrzadszym (1 na 1 000 000 przypadków zachorowań) powikłaniem jest podostre stwardniające zapalenie mózgu (SSPE), które może wystąpić nawet po 15 latach od momentu zakażenia.[5]
Powikłania po szczepieniu:
- niektórzy rodzice obserwują u swych dotychczas całkowicie zdrowych dzieci wystąpienie zaburzeń autystycznych tuż po szczepieniu MMR;
- istnieją liczne doniesienia o odrowym zapaleniu mózgu występującym po zaszczepieniu przeciwko odrze (może to być również powikłanie po samej chorobie);
- badacze japońscy przeprowadzili eksperyment, w którym wykazali, że szczepienie powoduje zaburzenia w limfocytach: dochodzi do upośledzenia produkcji interferonu, który zabezpiecza organizm przed chorobami zakaźnymi i onkologicznymi; stan ten trwa co najmniej rok;
- u dzieci, które otrzymują szczepionkę przeciwko odrze silnie i na długo obniża się poziom witaminy A.
Według charakterystyki produktu leczniczego, dostępnej na internetowej stronie Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, szczepionka przeciwko odrze, śwince i różyczce zawierająca trzy szczepy żywych, atenuowanych wirusów może wywołać działania niepożądane. Częstotliwość tych działań, wg autora dokumentu, nie może być precyzyjnie określona; po wprowadzeniu szczepionki do obrotu, dane o skutkach ubocznych zebrano na podstawie spontanicznych zgłoszeń. Wg w/w charakterystyki produktu, skutki te mogą być następujące:
- Zakażenia i zarażenia pasożytnicze: Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, objawy przypominające odrę, objawy przypominające świnkę (w tym zapalenie jąder, zapalenie najądrzy i zapalenie przyusznic).
- Zaburzenia krwi i układu chłonnego: Małopłytkowość (trombocytopenia), plamica małopłytkowa.
- Zaburzenia układu immunologicznego: Reakcje anafilaktyczne.
- Zaburzenia układu nerwowego: zapalenie mózgu, zapalenie móżdżku i objawy przypominające zapalenie móżdżku (w tym przejściowe zaburzenie chodu i przejściowa ataksja), zespół Guillain-Barré, poprzeczne zapalenie rdzenia, zapalenie nerwów obwodowych.
- Zaburzenia naczyniowe: zapalenie naczyń.
- Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: Rumień wielopostaciowy.
- Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: Ból stawów, zapalenie stawów.[6]
[1] http://dziennikmz.mz.gov.pl/DUM_MZ/2015/63/akt.pdf
[2] http://www.pm.microbiology.pl/web/archiwum/vol5032011235.pdf
[3] http://www.pm.microbiology.pl/web/archiwum/vol5032011235.pdf
[4] http://www.doctoryourself.com/klennerbio.html
[5] http://www.pm.microbiology.pl/web/archiwum/vol5032011235.pdf
[6] http://pub.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl/ProduktSzczegoly.aspx?id=22425
